دستگاه بخور چیست؟

کم و بیش همه‌ی ما نام دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم را شنیده ایم. اگر قدری بیشتر کنجکاو شده باشیم، بخور سرد و بخور گرم نیز لغاتی آشنا برایمان خواهد بود. بسیاری افراد گمان می کنند، بخور، کاری نه چندان ضروی است که هرازگاهی برای دلایلی چون رفع خستگی یا کاهش و تسکین علائم بیماری هایی مانند آنفولانزا انجام می شود و یا برخی مواقع اقدامی لاکچری محسوب شود!

اما بخور علاوه بر این موارد، مزایا و ویژگی های فراوانی دارد. که با توجه به سبک زندگی امروزی بسیار مفید و مؤثر خواهد بود. 

فلسفه استفاده از دستگاه بخور؟

فلسفه اصلی بخور، تأمین رطوبت کافی و به اندازه است. در واقع رطوبت محیط اطراف ما به علل مختلفی نظیر آلودگی هوا، شرایط محیط کار و زندگی و همچنین افزایش و یا کاهش دما می تواند دستخوش تغییر شود.

خوب است بدانید وجود رطوبت مناسب، لازمه سلامت، شادابی و طراوات پوست، دستگاه تنفس و بدن انسان است. کاهش رطوبت می تواند سبب بروز آسیب هایی چون خشکی پوست و لب، مشکلات تنفسی، سردردهای سینوسی، خروپف و ایجاد بستری برای رشد میکروب ها و باکتری های بیماری زا شود.

در طرف مقابل رطوبت بیش از حد نیز آزاردهنده بوده و خود سبب ایجاد مشکلاتی خواهد شد. با توجه به شرایط زندگی امروزی مسئله کاهش رطوبت نقش پررنگ تری دارد. باید به آن توجه ویژه ای داست. در همین راستا، تأمین رطوبت کافی امری بسیار مهم و حائز اهمیت است. این امر با استفاده از انواع دستگاه بخور سرد و گرم که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت، تا حد زیادی قابل حل است.

انواع دستگاه بخور

امروزه دستگاه های بخور در دو مدل اصلی تولید و عرضه می شوند. همان گونه که می دانید، دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم این دو مدل اصلی هستند. تفاوت عمده و مرز جداسازی آن ها نیز با توجه به دمای بخور تولیدی است. که تاثیر عمده ای در قیمت دستگاه بخور دارد.

در واقع میزان سردی و گرمی بخور با توجه به دمای محیط، مهمترین وجه تمایز آن هاست. البته این دو مدل خود دارای انواع دیگری نیز هستند که هریک از آن ها ویژگی ها و امتیازات ویژه ای را در اختیار استفاده کنندگان قرار می دهد. مواردی که به دقت در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است.

بخور سرد

دستگاه بخور سرد یکی از روش های رایج برای افزایش و تأمین رطوبت است. دمای بخور سرد اغلب پایین تر از دمای محیط است و در نتیجه به آن سرد گفته می شود. همچنین در بخور سرد، آب بخار نمی شود، بلکه طی فرآیندی به توده ای مه مانند و غبارگونه در می آید که سبب افزایش رطوبت هوا می گردد. دستگاه بخور سرد اغلب در نوع تبخیری و التراسونیک قابل تهیه و خریداری است

بخور گرم

بخور گرم یکی دیگر از انواع رایج بخور است. در این مدل، بخور حاصل، دمای بالاتری نسبت به دمای محیط دارد. این ویژگی علاوه بر تأمین رطوبت می تواند سبب گرم کردن فضای اتاق یا محل کار نیز شود. دستگاه بخور گرم نیز دارای دو نوع تبخیری و اولتراسونیک است که هر یک، ویژگی های متفاوتی نسبت به نمونه های بخور سرد دارند.

موارد استفاده مشترک بخور سرد و گرم

اساساً استفاده از بخور چه از نوع سرد و چه از نوع گرم سبب افزایش رطوبت محیط و کاهش خشکی هوا می گردد. این ویژگی به ظاهر ساده، مزایا و کاربردهای ارزشمند و فوق العاده ای دارد. در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره خواهیم کرد.

• کاهش میزان سرایت عفونت ها

هنگامی که هوا خشک باشد، امکان فعالیت و سرایت باکتری ها و ویروس ها بیشتر خواهد بود. در نتیجه تأمین رطوبت با استفاده از دستگاه بخور سبب کاهش احتمال رشد و یا سرایت میکروب ها و باکتری ها می گردد.

• مناسب برای سلامت پوست

بسیاری از افراد خشکی پوست در اثر قرارگیری در محیط خشک را تجربه کرده اند. کِرم ها و محصولات بهداشتی مختلفی در این خصوص مورداستفاده قرار می گیرند. وظیفه اصلی بسیاری از این کِرم ها تأمین رطوبت پوست است. لذا بخور می تواند به صورت طبیعی رطوبت محیط را تنظیم کرده و مانع از خشکی و یا چین و چروک پوست شود.

• کاهش خرو پف

یکی از دلایل بروز خر و پف خشکی گلو است. دستگاه بخور با افزایش رطوبت محیط می تواند سبب کاهش خشکی و به دنبال آن کاهش خرو پف در خواب شود.

• حفاظت از وسایل خصوصاً تجهیزات چوبی

چوب از جمله جنس هایی است که در صورت خشکی هوا، با گذشت زمان دچار ترک و شکستگی می شود. در نتیجه تأمین رطوبت به وسیله دستگاه بخور علاوه بر مزایای مناسبی که برای انسان دارد، می تواند برای وسایل و تجهیزات شما نیز مفید واقع شود و سبب حفظ کیفیت شده و طول عمر مفید آن ها را افزایش دهد.

موارد استفاده دستگاه بخور سرد

علاوه بر مواردی که بیان شد، بخور سرد برای اهداف خاصی نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد. مواردی مانند:

• کاهش علائم آلرژی

وجود گرد و غبار در هوا می تواند سبب بروژ آلرژی و یا تشدید آن شود. در نتیجه، پراکندگی مناسب رطوبت می تواند سبب کاهش این عامل شود. بخور سرد انتخاب بسیاری مناسبی برای تأمین رطوبت هوای منزل یا محیط کار است.

این رطوبت برخلاف رطوبت بخور گرم، معتدل تر بوده و علاوه بر کاهش علائم آلرژی می تواند برای افرادی که به بیماری های تنگی نفس نیز مبتلا هستند بسیار مفید و مؤثر باشد.

• سرعت بخشیدن به درمان سرماخوردگی

بخور سرد با تأمین رطوبت مناسب محیط سبب می شود. با تسکین مجاری تنفسی از قبیل بینی و گلو سبب تسریع در روند درمان و بهبودی افراد هنگام سرماخوردگی و آنفولانزا می شود.

• خداحافظی با خشکی پوست

رطوبت یکی از مهمترین عوامل در شادابی و طراوت پوست است. بخور سرد با فراهم کردن رطوبت طبیعی و مناسب می تواند سبب کاهش و جلوگیری از مشکلات پوستی نظیر خشکی پوست شود. همچنین رطوبت کافی می تواند سایر معضلات پوستی همچون خارش و … را نیز تسکین و کاهش دهد.

موارد استفاده دستگاه بخور گرم

علاوه بر موارد استفاده رایج از بخور گرم، این بخور برای اهداف دیگری نیز گزینه ای ایده آل خواهد بود. مهترین موارد مختص به بخور گرم عبارتند از:

• پاک کننده پوست و دشمن جوش سرسیاه

دستگاه بخور گرم سبب از بین بردن آلودگی های پوستی و باز شدن منافذ پوستی و تازه سازی سلول ها می شود. این کار از جمع شدن چربی ها جلوگیری کرده و می تواند از بروز جوش هایی نظیر جوش سرسیاه پیشگیری نماید.

• مکملی عالی برای محصولات بهداشتی و درخشش پوست

محصولات بهداشتی و مراقبتی پوستی زمانی که منافذ پوست باز و شاداب هستند، بیشترین بازدهی و کارایی را خواهند داشت. بخور گرم پیش از استفاده از این محصولات می تواند سبب بازشدن منافد و بهبود عملکرد این محصولات شود. همچنین بخور گرم سبب افزایش گردش خون پوست شده و با اکسیژن رسانی بیشتر سبب درخشان شدن پوست خواهدشد.

• از بین برنده گرفتگی سینوس ها

سردرد و گرفتگی سینوس از موارد و معضلاتی است که بخور گرم می تواند سبب تسکین و کاهش علائم شود. استفاده از روغن ها و داروهای گیاهی نیز اثربخشی بخور گرم را دوچندان خواهد کرد

نکات مهم در استفاده دستگاه بخور

• چنانچه دستگاه بخور گرم دارید، می توانید همراه آب از روغن یا داروهای گیاهی و معطر نیز استفاده کنید. حتماً پیش از آن از پشتیبانی دستگاه از این قابلیت اطمینان حاصل کنید.
• پس از خاموش کردن دستگاه بخور گرم به دلیل حرارت بالای قطعات و المنت ها اندکی صبر کنید تا دستگاه خنک شود. سپس نسبت به تعویض یا پرنمودن مخزن اقدام نمایید. در غیر این صورت امکان سوختگی دستگاه دور از ذهن نخواهد بود!
• اگر برای مدتی از دستگاه بخور استفاده نمی کنید، حتماً آب درون مخزن را خالی نمایید.
• تمیز کردن دستگاه بخور را به هیچ عنوان فراموش نکنید. امکان رشد باکتری ها در دستگاه خصوصاً در دستگاه بخور سرد قابل چشم پوشی نیست. لذا توصیه می شود حداقل هفته ای دوبار نسبت به تمیز کردن آن با آب و مایع ظرفشویی اقدام نمایید.
• جرمگیری دستگاه به دلیل فعالیت باکتری ها نیز بایستی جدی گرفته شود. هیدروژن پراکسید وسرکه محلول های مناسبی برای این موضوع محسوب می شوند. به یادداشته باشید پس از جرمگیری با این مواد بلافاصله دستگاه بخور را با آب فراوان بشویید تا مانع از آسیب احتمالی به آن شود.
• علاوه بر تمیزکردن خود دستگاه بخور و مخزن آن، تمیز کردن فیلتر نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فیلتر به صورت مستقیم بر عملکرد خروجی دستگاه تأثیر دارد. املاح موجود در آب و سایر مایعات و در نتیجه رسوبات آن، می تواند کارایی آن را تحت تأثیر داده. طول عمر دستگاه را کاهش دهد. لذا توصیه می شود حداقل بعد از هر 2 تا 3 استفاده، فیلتر را تمیز کنید. همچنین تعویض آن ها به صورت سالانه نیز از دیگر اقدامات مناسب در این زمینه به شمار می رود.
• مداوم و یکسره کار کردن دستگاه بخور می تواند باعث کاهش عمر مفید دستگاه شود. لذا توصیه می شود پس از چند ساعت کار کردن، بین 40 دقیقه تا 1 ساعت به دستگاه استراحت دهید. دفترچه راهنما، کارشناسان و پزشکان بهتر می توانند در این خصوص شما را راهنمایی نمایند.
• همان گونه که خشکی هوا می تواند برای بدن مضر باشد. از طرفی دیگر رطوبت بیش از حد نیز معایبی به همراه دارد. یکی از معایب رطوب زیاد، فعالیت و رشد سریع انواع باکتری و قارچ در محیط است. لذا توصیه می شود رطوبت محیط از مقدار مشخصی بیشتر نشود. محدوده 35 تا 45 درصد رطوبت تقریباً مناسب است.
• برخی از دستگاه ها دارای قابلیت تنظیم رطوبت هستند که از مقدار خاصی فراتر نرود. در صورتی که دستگاه بخور شما چنین قابلیتی ندارد، می توانید رطوبت محیط را اندازه بگیرید. هچنین بخار زدن شیشه ها نیز می تواند نشانه ای از افزایش بیش از حد رطوبت محیط باشد. در این صورت نسبت به تنظیم رطوبت دستگاه اقدام نمایید.