محققان دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد در مورد واکسن کرونا و دوز های مختلف آن تحقیق کرده اند. در این تحقیق مشخص شده است که اهمیت دوز دوم واکسن کرونا بسیار زیاد است. لذا نباید تزریق دوز دوم را به تعویق انداخت و یا آن را ساده گرفت.
یک استاد آسیب شناسی، میکروب شناسی و میکروبیولوژی می گوید که هنوز نتیجه خیلی دقیقی از واکسن کرونا آن هم با جزئیات زیاد در دسترس نیست. اما به تحقیقی پرداختیم که نتایج جالبی داشته است. در این تحقیق جالب که نتیجه آن نیز در مجله نیچر منتشر شده است اثر بخشی دقیق واکسن فایزر مورد بررسی قرار گرفته است.
در این تحقیق از افرادی که واکسن فایزر زده بودند نمونه خونی گرفته شد. میزان پروتئین های نشان دهنده ایمنی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بیان هر ژن در بین ۲۴۲,۴۷۹ ژنوم سلولهای ایمنی مشخص گردید. این اولین باری بوده است واکسن های RNA برای انسان ها استفاده شده اند. به همین دلیل است که تا به حال تحقیق خیلی دقیقی از اثربخشی بیش از 95 درصد این واکسن ها انجام نشده است و نتیجه ای در این باره در دسترس نیست.
به طور عادی برای تایید شدن یک واکسن بررسی می کنند که توانایی آن در ایجاد آنتی بادی های خنثی کننده در چه حدی است. پروتئین هایی که توسط سلولهای ایمنی ایجاد می شوند سلولهای B نام دارند. سلول B به ویروس وصل می شود و از متصل شدن ویروس به سلول دیگر جلوگیری می کند.
سلولهای T نیز از ترکیبات کلیدی دیگر برای سلول های ایمنی هستند. این سلول ها مثل آنتی بادی عمل نمی کنند. یعنی به ویروس نمی چسبند. بلکه می گردند و سلول ویروس را پیدا کرده و آن را به کلی نابود می کنند.
واکسن های مدرنا و فایزر از نظر عملکردی با واکسن های سنتی مقایسه شده اند. در واکسن ها از عامل بیماری زا که ضعیف شده است استفاده شده است. اما در این دو واکسن ژن های به وجود آورنده پروتئین سنبله ویروس وجود دارد. پس این واکسن ها تفاوت زیادی در نحوه عملکرد و مدل کاری شان دارند.
در دسامبر 2020 محققان دانشگاه پزشکی استنفورد 57 نفر از داوطلبان سالم را برای تحقیق در مورد واکسن کرونا مورد آزمایش قرار دادند. از این داوطلبان قبل و بعد از تزریق دوز دوم واکسن کوید نوزده نمونه خونی گرفته شد. این نمونه گیری قبل و پس از تزریق دوز اول نیز انجام شده بود. در این داوطلبان پس از تزریق دوز اول آنتیبادیهای ضد سارس-کوو-۲ به سطح مشخصی رسیده بود. این سطح از این آنتی بادی پس از تزریق دوز دوم واکسن بسیار بیشتر بوده است. پس از تزریق دوز دوم واکسن، سلول های T نیز که باعث نابودی ویروس می شوند ایجاد شده است. این سلول ها پس از تزریق دوز اول دیده نشدند.
نتیجه جالب این آزمایش این شد که پس از تزریق دوز دوم سلول های پاسخ دهنده و نابود کننده ویروس بسیاری تشکیل شده است که پس از تزریق دوز اول دیده نشده بودند. این سلول ها در موارد خاصی نیز که پس از تزریق دوز اول دیده شدند کمیاب و به گونه ای بودند که پاسخ دهی خوب و قابل توجهی نداشتند.
در مورد اثربخشی واکسن فایزر، محققین بسیار امیدوار هستند. اما توصیه شده است که پس از تزریق واکسن نیز رعایت پروتکل های بهداشتی ادامه داشته باشد. همچنان از ماسک های استاندارد و با همان سطح ایمنی استفاده شود. برخی از این ماسک ها، ماسک سه لایه و ماسک سه بعدی با لایه های بیشتر هستند و همچنین نباید از ماسکهای پارچه ای استفاده شود. سایر پروتکل ها مثل رعایت فاصله ایمنی و پرهیز از دورهمی ها نیز به همان اندازه اهمیت دارد و باید رعایت شود.